تجلی خلل‌های درونی و بیرونی دموکراسی‌ها در ناکارآیی

نوع مقاله : مقاله علمی- پژوهشی مستقل

نویسندگان

1 دانشیار دانشگاه تهران

2 دانش‌آموخته دکتری حقوق عمومی

چکیده

بسیاری از غربیان دموکراسی را‌ پرآوازه‌ترین نوع نظام سیاسی و یکی از برترینِ داشته‌های برآمده از میراث سنت سیاسی اروپایی-آمریکایی می‌دانند که کم‌تر کسی از تشبث به آن خودداری می‌ورزد. با این وجود، بیش‌وکم تمام دموکراسی‌های این خاستگاه، با خلل‌هایی مواجهند که از کارآیی آنان در مسیر معنای واقعی کاسته به انحراف‌شان می‌انجامند. این خطری فراروی هر نظام سیاسی‌ با نام دموکراسی است که می‌تواند از این منظر به آسیب‌زایی یا مشروعیت‌زدایی دچار گردد. همین زنگ خطر، ضرورت پژوهش در چرایی این آسیب‌ها را ضروری می‌نماید. امّا گوناگونی و ناهمسانی دموکراسی‌ها سبب می‌گردد تا در پژوهشی با گستره موضوعی محدود، نوع خاصی از دموکراسی‌ها که حائز اوصاف معیّنی هستند، اتخاذ مبنا گردد. سوال پژوهش از چیستی این خلل‌ها و فرضیه بر دوگانگی درونی و برونی آن‌ها دلالت می‌کند. محک فرضیه در سنجه آزمون و برآمد پژوهش به روش تحقیق تحلیلی-توصیفی، شیوه گردآوری منابع کتابخانه‌ای-اینترنتی نشان می‌دهد خلل‌های درونی دموکراسی‌ها برآمده از شهروندانی است که با بی‌میلی به کنش عمومی، ناآگاهی یا ضعف دانشی و منفعت‌طلبی در کنار مقامات انتخابی که از خواست و منافع همگانی منحرف می‌گردند و بروکرات‌های غیرانتخابی که نحله و منافع اداری خود را بر نفع همگانی ارجح می‌انگارند. به علاوه، نفوذگری گروه‌های ذی‌نفوذ که تصمیم‌گیری و تصمیم‌سازی را از خواست عمومی منحرف می‌سازند و انحراف در ارائه خدمات عمومی که دموکراسی‌ها ناچار از ارائه آن‌ها هستند، خلل‌های بیرونی موجد ناکارآیی دموکراسی‌ها هستند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

The Reflection of Intrinsic and Extrinsic Deficiencies of Democracy in Inefficiency

نویسندگان [English]

  • Mohamad Javad Zarif 1
  • Ariyan Ghasemi 2
1 Associate Professor at Tehran University
2 Public Law PhD.
چکیده [English]

Democracy is one of the most renown political systems and one of the most valuable assets of human being.However almost all democracies contain deficiencies which impairs their efficiency and can cause deviations in their path toward the optimum purpose.Such deficiencies can be seen in the path of any political system known as democracy and can in turn lead to vulnerabilities of such democracy or delegitimization thereof.It is such risks that necessitate the study of the reasons behind such vulnerabilities. However, considering the variety and differences existing among democracies, any research with a limited subject needs to be focused only on specific types of democracies.The present research addresses the question of identifying those deficiencies based on the hypothesis that such deficiencies can be categorized into two types of intrinsic and extrinsic deficiencies.The research availing itself of analytical-descriptive methods with the support of library and internet resources indicates that the intrinsic deficiencies stem from the citizens who lack a tendency toward public actions, lack the sufficient knowledge and literacy and support those elected authorities who ignore and deviate from the public will and those bureaucrats who prefer their administrative interests to the public interest.As to the extrinsic deficiencies, one can refer to interference by certain stakeholders and deviating the decision making and decision building from the public will as well as the deciations in the public services expected from democracies. Therefore, improvement of democratic life in the framework of democracy through known methods can result in resolution of such deficiencies.

کلیدواژه‌ها [English]

  • democracy
  • intrinsic deficiencies
  • extrinsic deficiencies
  • inefficiency
  1. انصاری، م. (1384). دموکراسی گفتگویی، تهران، نشر مرکز.
  2. آراسته­خو، م. (1372). مبانی جامعه­شناسی سیاسی، جلد اول، تهران، موسسه نشر گزینش.
  3. آربلاستر، آ. (1389). دموکراسی، ترجمه حسن مرتضوی، تهران، انتشارات آشیان.
  4. آلتمن، ا. (1386). درآمدی بر فلسفه حقوق، ترجمه بهروز جندقی، قم، انتشارات موسسه آموزشی و پژوهشی امام­خمینی(ره).
  5. برنارد، ک. (1392). دموکراسی، ترجمه عبدالرضا سالار بهزادی، انتشارات بصیرت.
  6. بشیریه، ح. (1387). درس­های دموکراسی برای همه، تهران، نشرنگاه معاصر.
  7. بلاغی غزنوی، ح. (1381). درآمدی بر دموکراسی، قم، انتشارات نوید اسلام.
  8. بیتهام، د. و بویل، ک. (1377). پرسش و پاسخ در باب آزادی دموکراسی و جامعه مدنی، ترجمه رضا زمانی، تهران، نشر ثالث.
  9. بیتهام، د. و بویل، ک. (1376). دموکراسی چیست؟، ترجمه شهرام نقش­تبریزی، تهران، انتشارات ققنوس.
  10. پاتنام، ر. (1392). دموکراسی و سنّت­های دموکراتیک، ترجمه محمّدتقی دلفروز، تهران، انتشارات جامعه­شناسان.
  11. تلیس، ر. ب. (1391). دموکراسی پس از لیبرالیسم، ترجمه عسگر قهرمان­پور، تهران، انتشارات طرح نو.
  12. دال، ر. (1389). درباره دموکراسی، ترجمه فیروز سالاریان، تهران، نشر چشمه.
  13. دای، ت. و زیگلر، ه. (1372). نخبگان توده­ها و دموکراسی، ترجمه بهروز نجاریان، اهواز، انتشارات خوزستان.
  14. دوبنوا، آ. (1378). تامل در مبانی دموکراسی، ترجمه بزرگ نادرزاد، تهران، نشر چشمه.
  15. رضا، ع. (1362). کمونیسم و دموکراسی، تهران، انتشارات نوین.
  16. زکریا، ف. (1385). آینده آزادی: اولویت لیبرالیسم بر دموکراسی، ترجمه امیرحسین نوروزی، تهران، انتشارات طرح­نو.
  17. طباطبایی، م. (1393). چشم­انداز دموکراسی، سمیرم، انتشارات سام­آرام.
  18. قاسمی، آ. (1398). دموکراسی غیرانتخابی، تهران، انتشارات حقوقی.
  19. قراگوزلو، م. (1387). فکر دموکراسی سیاسی، تهران، موسسه انتشارات آگاه.
  20. قرداغی، ف. (1393). افسانه دموکراسی، ترجمه کیومرث یوسفی، سنندج انتشارات آراس.
  21. گانینگ، ج.پ. (1393). دموکراسی مقدمه­ای بر انتخاب عمومی، ترجمه حسین ربیعی، تهران، انتشارات دنیای اقتصاد.
  22. گودین، ر. (1389). دموکراسی سنجیده، ترجمه لیلی سازگار، تهران، انتشارات ققنوس.
  23. لاکومب، ر. (1382). بحران دموکراسی، ترجمه نورعلی تابنده، تهران، نشر باغ­نو.
  24. لبیبی، م. (1388). لیبرال دموکراسی، تهران، نشر افکار.
  25. لیپست، س. (زیرنظر) (1384). دایره­المعارف دموکراسی، ترجمه کامران فانی و دیگران، تهران، مرکز و انتشارات کتابخانه وزارت امور خارجه.
  26. موحد، م. (1384). در هوای حق و عدالت، تهران، نشر کارنامه.
  27. موف، ش. و دیگران (1395). در نقد و دفاع از دموکراسی لیبرال، ترجمه جعفر محسنی دره­بیدی، تهران، نقش ونگار.
  28. نلسون، و. (1384). در توجیه دموکراسی، ترجمه علیرضا پارسا، نشر دیگر.
  29. الوانی، م. (1380). تصمیم­گیری و تعیین خط­مشی، تهران، انتشارات سمت.
  30. ویبر، ف. (1395). دموکراسی غیرانتخابی و تفکیک قوای جدید، ترجمه علی­اکبر گرجی­ازندریانی و دیگران، تهران، انتشارات خرسندی.
  31. هوپ، ه. (1395). اشرافیت سلطنت دموکراسی، ترجمه سلیمان عابدی، تهران، انتشارات دنیای اقتصاد.
  32. سرلک، م. و دیگران (1388). «تبیین الگوی سازمانی فرابروکراتیک در ابعاد محیطی ساختاری و رفتاری با مدل سازمانی بروکراتیک»، مدیریت فردا، 8(21)، 43-54.
  33. عبدالله، ع. (1388). «سیری در نظریه­های رفتار رای­دهی»، فصلنامه رهیافت­های انقلاب اسلامی، 3(8). 87-104.
  34. عسگرزاده، م. (1392). «نقش گروه­های ذی­نفوذ در خط­مشی­گذاری عمومی»، فرهنگ و رفتار اداری، 1(6). ­30-33.
  35. قدردان قراملکی، م. (1385). «نیم­نگاهی به اسلام و دموکراسی»، حکومت اسلامی، پاییز 1385، 11(41). 148-159.
  36. کمپس، و. (1378). «آموزش دموکراسی»، ترجمه محمود امانی­تهرانی، رشد معلم، مهر، (18)143، 50-53.
  37. گرجی ازندریانی، علی­اکبر و مختاری، مهدی (1389-1390). درآمدی بر حقوق انتخابات و نظام­های انتخاباتی، جزوه در نظام­های انتخاباتی، کارشناسی ارشد حقوق عمومی، دانشگاه شهید بهشتی، نیمسال نخست.
  38. نجفی­افرا، م. (1384). «اسلام و دموکراسی»، اطلاعات سیاسی-اقتصادی، مهر و آبان، (20)217-218، 54-61.
  39. Caplan, B. (2007). The Myth of the Rational Voter: why democracies choose bad policies, Prinsceton, Princeton University Press.
  40. Castles, F. et.al. (eds.) (2010). Oxford Handbook of the Welfare State, Oxford, Oxford University Press.
  41. Catt, H. (2002). Democracy in Practice, 2th Edition, USA & Canada, Taylor & Francis e-Library.
  42. Dryzek, J. S. & Dunleavy, P. (2009). Theories of the Democratic State, Palgrave Macmillan, China, 2009
  43. Elester, J. & Aanund H. (Editors) (1989). Foundations of Social Choice Theory, Cambridge, Cambridge University Press.
  44. Gutmann, A. (1988). Democracy and the Welfare state, Princeton, Princeton University Press.
  45. Johnson, P. E. (1998). Social Choice: Theory and Research, thousand Oaks (California). Sage Publication.
  46. Rowbottom, J. (2010). Democracy Distorted, Cambridge, Cambridge University Press.
  47. Wolff, R. D. & Resnick, S. A. (2012). Contending Economic Theories (Neoclassical, Keynesian and Marxian). Massachusetts, Massachusetts Institute of Technology.
  48. Zierler, D. (2011). the Invention of ecocide: agent orange Vietnam and scientists who changed the way we think about the environment, Athens (Georgia). University of Georgia Press.
  49. Caplan, B. (2001). Rational Ignorance versus Rational Irrationality, Kyklos International Review for Social Sciences, 14(54), 3-26.
  50. Dalley, P. J. (2011). A Theory of Agency Law, University of Pittsburgh law Review, 18(72), 495- 547.
  51. Gatner, J. A. (1980). In Pursuit of Public Opinion: Politics of pressure Groups, Canadian Parliamentary Review, 1(3), 32-36.
  52. Jayant B. (2003). Democracy of pressure Groups, Scientific Report, Available at:
    1. http://jayantbhandari.com/downloads/democracy_of_pressure_groups.pdf
  53. Mashaw, J. L. & Harfst, D. L. (1987). Regulation and Legal Culture: The Case of Motor Vehicle Safety, Yale journal on Regulation, 1(4), 257-316.