عادی‌سازی روابط عربستان و رژیم اسرائیل و تأثیر آن بر امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران: تهدیدات علیه محور مقاومت

نوع مقاله : مقاله علمی- پژوهشی مستخرج از رساله

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری روابط بین الملل واحد بین المللی کیش،دانشگاه آزاد اسلامی،جزیره کیش،ایران.

2 استادیار گروه علوم سیاسی وروابط بین الملل، واحد تهران جنوب، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

3 دانشیار گروه علوم سیاسی وروابط بین الملل، واحد تهران جنوب، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

4 استاد گروه روابط بین الملل، دانشکده روابط بین الملل وزارت امور خارجه

چکیده

منطقه غرب آسیا، یکی از پرتنش‌ترین و در عین‌حال مهم‌ترین مناطق جهان است و یکی از تنش‌های آن میان اعراب و رژیم اسرائیل بوده است، اما از سال 2015، روند عادی‌سازی روابط میان سعودی و این رژیم، تلاش دارد، این تنش را به همکاری تبدیل نماید. ایران که رژیم اسرائیل و برخی کشورهای عربی را دشمن خود می‌داند، در راستای افزایش نفوذ و امنیت خود در این منطقه، محور مقاومت را پدید آورده است، اما به‌نظر می‌رسد عادی‌سازی روابط موجب تهدید محور مقاومت شده، امری که بررسی آن هدف این مقاله است و بنابراین پرسش اصلی مقاله این است که عادی‌سازی روابط میان عربستان و رژیم اسرائیل چه تهدیداتی علیه محور مقاومت ایجاد کرده است که لاجرم بر امنیت ملی جمهوری اسلامی اثر می‌گذارد؟ روش تحقیق مقاله برای پاسخ به این پرسش، روش تحلیلی- توصیفی است. اهمیت این بررسی در آن است که هر نوع تهدیدی علیله محور مقاومت که در محیط پیرامونی جمهوری اسلامی گسترش یافته و موجب نفوذ آن شده، بر این امنیت ملی آن اثرگذار خواهد بود. نتیجه‌ کلی مقاله نشان می‌دهد عادی‌سازی روابط موجب این تهدیدات برای محور مقاومت در این ابعاد شده است: حمایت از نیروهای داخلی، جدایی‌طلب و خواستار سقوط جمهوری اسلامی در ایران و حمایت از نیروهای منطقه‌ای و بین‌المللی ضد محور مقاومت در کل این محور یعنی در ایران، سوریه، لبنان، یمن، عراق و... .

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Normalization of Saudi-Israeli Relations and its Impact on the Islamic Republic of Iran’s National Security: Threats Against the Axis of Resistance

نویسندگان [English]

  • Hamed Vaez 1
  • Hasan Khodaverdi 2
  • Garineh Keshishyan Siraki 3
  • Mohammadreza Dehshiri 4
1 PhD. Student of International Relations Dep., Kish International Branch, Islamic Azad University, Kish, Iran.
2 Assistant Prof. at Political Science and International Relations Department, South Tehran Branch,, Islamic Azad University, Tehran, Iran.
3 Associate Prof. at Political Science Department, South Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran
4 Professor of Department of International Relations, Faculty of International Relations of the Ministry of Foreign Affairs (SIR)
چکیده [English]

Western Asia is a crucial and conflict-ridden region in the world. A major conflict has been between Arabs and the Israeli regime, but Saudi Arabia- Israel relations have been normalizing since 2015. Iran, a state that holds Israel and some Arab countries as enemies, founded the “Axis of Resistance” to expand its influence and security in the region. However, the normalization of relations seems to have jeopardized the Axis of Resistance, which this study aimed to analyze. Accordingly, the study's main question was as follows: What threats does the normalization of Saudi-Israeli relations pose against the Axis of Resistance, affecting the Islamic Republic of Iran’s national security? The significance of this descriptive-analytical study was in the fact that any developing threats against the Axis of Resistance expanding around the Islamic Republic can impact Iran’s national security. The results revealed that normalization of relations has led to threats against the Axis of Resistance, including supporting domestic, separatist, and opposition forces of the Islamic Republic in Iran and supporting regional and international anti-Axis of Resistance forces throughout the axis members, i.e., Iran, Syria, Lebanon, Yemen, and Iraq.

کلیدواژه‌ها [English]

  • West Asia
  • Normalization of Relations
  • Security
  • Structuralism
  • Axis of Resistance
  • Threat
  1. بخشی‌نیکو، حمیدرضا. (1393). اقتدار فزاینده حزب‌الله لبنان و چالش ارتجاع عرب، قم: انتشارات زمزم هدایت.
  2. پوراسماعیلی، نجمه. (1400). چرا بغداد به فکر دروابط ویژه با ریاض است؟. دیپلماسی ایرانی، 28 خرداد، در: http://irdiplomacy.ir/fa/news/2003293
  3. تاجیک، هادی، کیانی، احسان، ساسانیان، سعید، و روحی، مهدی. (1397). سناریونگاری به روش (GBN) مطالعه موردی: اقدام نظامی عربستان علیه ایران». آینده‌پژوهی دفاعی، 3(10)، 51-21.
  4. تقی‌زاده‌سالاری، احسان، ذاکریان امیری، مهدی، هرمیداس باوند، داوود، و برزگر، کیهان. (1400). راهبرد سیاسی و امنیتی اسرائیل در قبال بحران سوریه. فصلنامه پژوهش‌های روابط بین‌الملل، 11(40)، 102-71.
  5. خامنه‌ای، سیدعلی. (1389).حرمت سلاح کشتارجمعی»، تارنمای رسمی مقام معظم رهبری، 28 فروردین، در: https://farsi.khamenei.ir/treatise-content?id=228#2790
  6. خبرگزاری آناتولی. (2021). وزیر امور خارجه روسیه از ارسال تصاویر ماهواره‌ای از انفجار مهیب در بندر بیروت به لبنان خبر داد. 22 نوامبر، در: https://www.aa.com.tr/fa/2427627/
  7. خبرگزاری دانشجو. (1395). هشت دلیل واضح ایران برای حمایت از حزب‌الله لبنان، 8 تیر، در: http://www.snn.ir/002BfE
  8. رادیو فرانسه. (2016). حمایت علنی شاهزاده سعودی از سازمان مجاهدین خلق و تجلیل از مرحوم مسعود رجوی، 10 ژوئیه، در: https://www.rfi.fr/fa/
  9. رادیو فردا. (1400). رئیس موساد برای دادن اطلاعات جدید درباره برنامه هسته‌ای ایران به آمریکا می‌رود، 14 آذر، در: https://www.radiofarda.com/a/31594542.html
  10. زارعان، احمد. (1398). تاثیر عادی‌سازی روابط عربستان و رژیم صهیونیستی بر جبهه مقاومت. فصلنامه مطالعات راهبردی جهان اسلام، 21(2)، 135-162.
  11. زیبایی، مختار، نصری، زنیره، و رستمی، فرزاد (1400). پیامدهای فرآیند عادی سازی مناسبات اعراب و اسراییل؛ پیامدهای آن برای محیط امنیتی ج.ا. ایران (2010-2021). فصلنامه مطالعات سیاسی جهان اسلام، 10(3)، 62-32.
  12. شاهین، مهدی، حسنوند، مظفر، و ابراهیمی‌کیاپی، هادی. (1397). واکاوی سیاست‌ها و تعاملات «سعودی- صهیونیستی» در قبال جمهوری اسلامی ایران در فضای پساتحریم. فصلنامه جستارهای سیاسی معاصر، 9(3)، 136-113.
  13. عباسی، مجید. (1397). نظام سلطه و تعارضات آن در روابط بین الملل در گفتمان مقام معظم رهبری. فصلنامه پژوهش‌های راهبردی سیاست، 7(25)، 39-9.
  14. مجیدی، احسان. (1400). واکنش آمریکا به ارسال سوخت از ایران به لبنان. خبرگزاری ایمنا، 30 شهریور، در: http://www.imna.ir/news/523593
  15. ملکی، محمدرضا، و محمدزاده ابراهیمی، فرزاد. (1399). «چشم‌انداز صلح خاورمیانه در سایه عادی‌سازی روابط اسرائیل و جهان عرب»، فصلنامه مطالعات بین‌المللی، 17(3)، 45-64.
  16. منر، استلا. (2021). چرا بحران اقتصادی در لبنان می‌تواند تهدیدی برای منطقه باشد؟. دویچه‌وله فارسی، 2 جولای، در: https://p.dw.com/p/3vxjG
  17. نویدی‌نیا، فرزانه. (1400). تبیین روابط عربستان سعودی و اسرائیل در مقابله با ایران: 2020-2011. فصلنامه تحقیقات سیاسی و بین‌المللی، 13(48)، 110-93.
  18. هوشیار، مهدی، و گودرزی، محسن. (1399). شیوه پوشش اخبار تشکیل ائتلاف دریایی آمریکا در خلیج‌فارس و دریای عمان (تحلیل گفتمان اخبار سایت‌های ایران اینترنشنال و دویچ‌وله فارسی). فصلنامه علوم خبری، 9(33)، 69-100.
  19. Anas, O. (2019). “Saudi Arabia’s Rising Profile in South Asia”, Institute South Asian Studies (ISAS) Insights, April 9, No. 558, pp. 1-5.
  20. Carey, A., & Gold, H. (2021). “Israeli Prime Minister Meets UAE Crown Prince in Abu Dhabi in Historic Visit”. CNN, December 13, at: https://edition.cnn.com/2021/12/13/middleeast/naftali-bennett-mbz-meeting-uae-intl/index.html
  21. CNBC. (2022). “Iraq’s New Parliament Holds 1st Session Marked by Disarray”, 9 Jan, at: https://www.cnbc.com/2022/01/09/iraqs-new-parliament-holds-1st-session-marked-by-disarray.html
  22. Greenblatt, J.D. (2022). In the Path of Abraham: How Donald Trump Made Peace in the Middle East–and How to Stop Joe Biden from Unmaking It, New York: Wickes Son.
  23. James, P. (2022). Balance of Threat. In: James, P., Realism and International Relations: A Graphic Turn Toward Scientific Progress, 386-416. https://doi.org/10.1093/oso/9780197645024.003.0013
  24. Muscato, C. (2022). Balance of Threat Theory: Assumptions & Example. November 18, at: https://study.com/academy/lesson/balance-of-threat-theory-assumptions-example.html#lesson
  25. The Hindu (2016). “India Votes against Iran in IAEA Resolution”, December 17, at: https://www.thehindu.com/news/national/India-votes-against-Iran-in-IAEA-resolution/article16894640.ece
  26. Word Bank Iran GDP. (2021). “Islamic Republic of Iran GDP”, Word Bank Indicator Data, March 21, at: https://data.worldbank.org/indicator/NY.GDP.MKTP.CD?locations=IR