تبیین هستی شناسانه « قدرت » در قرآن کریم از منظر نظریه های روابط بین الملل

نوع مقاله : مقاله علمی- پژوهشی مستخرج از رساله

نویسندگان

1 دانشجوی دکترای گروه علوم سیاسی، گرایش روابط بین الملل، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران.

2 استادیار گروه روابط بین‌الملل، واحد بناب، دانشگاه آزاد اسلامی، بناب ایران.

3 استادیار گروه علوم قرآن و حدیث، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران.

چکیده

قرآن کریم مبدأ و منشأ تمام قدرت عالم هستی را در همه ابعاد آن ناشی از اراده خداوند می‌داند؛ بنابراین، ضروری است به تبیین هستی شناسانه قدرت؛ ابعادی چون ماهیت وجودی، نقش و عناصرتشکیل دهنده آن و تبیین عوامل مادی و غیرمادی مؤلفه قدرت پرداخته شود. بر همین اساس پژوهش کنونی به دنبال بررسی این مسئله است: دیدگاه قرآن کریم و نظریه‌های روابط بین‌الملل، نسبت به قدرت چیست؟ روش پاسخگویی به این پرسش توصیفی–تحلیلی و گردآوری اطلاعاتی آن کتابخانه‌ای و اینترنتی است. نتیجه کلی این مقاله نشان می‌دهد، نظریه‌های روابط بین‌الملل به لحاظ هستی شناسی مؤلفه‌های قدرت را منبعث از ساختار مادی و غیر مادی، اعم از نظامی، اقتصادی یا ایدئولوژیکی می‌دانند و آن را مذموم در ایجاد و عملیاتی و اجرایی کردن می‌دانند. اما قرآن کریم برخلاف نظریه‌های روابط بین‌الملل قدرت و مؤلفه‌های غیر مادی آن را تقدم بر عوامل مادی دانسته و به نوعی «قدرت» ممدوح تلقی می‌شود. نظریه‌های روابط بین‌الملل به دنبال کسب قدرت در جهت سلطه و برتری بر دیگران را برای رضای نفس خود دانست و منازعه و جنگ اصالت دارد و صلح پدیده عارضی و مقطعی است. درحالی‌که قرآن کریم هرکسی که (افراد و جامعه) قدرت و عناصر آن از طرف خداوند دریافت کند و قدرت تولید شده به اراده الهی را در مسیر رضایت حق‌تعالی صرف کند، در هیچ زمان و مکانی غالب نخواهد شد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Ontological Interpretation of "Power" in the Holy Quran from an International Relations Perspective

نویسندگان [English]

  • Mohsen Masoudi Laki 1
  • Parvez Ahadi 2
  • Mohammad Ali Rabipour Aghdam Sera 3
1 PhD student in the Political Science Department, International Relations, Tabriz Branch, Islamic Azad University, Tabriz, Iran.
2 Assistant Prof. at International Relations Department, Bonab Branch, Islamic Azad University, Bonab, Iran.
3 Assistant Professor, Quran and Hadith Sciences Department , Tabriz Branch, Islamic Azad University, Tabriz, Iran.
چکیده [English]

The holy Quran describes God's will as the genesis and wellspring of any and all power in the universe. Therefore, it is necessary to interpret the concept of power ontologically and to analyse its essence, function, and constituent elements, as well as its substantial or abstract features. In this regard, the research addresses the following question: "What are the Quran's and international relations' viewpoints on the notion of power?" The descriptive-analytical method has been used to answer this question, and a desk research strategy to collect data from the library and the Internet. The fundamental result is that theories of international relations separate power components into substantial and abstract structures, such as militaristic, economic, and ideological, and see it negatively when it becomes operational. Unlike international relations theories of power, however, the holy Quran gives the abstract components of power priority over its substantial components and praises them. International relations theories see power as a means of achieving domination over others and self-satisfaction. Furthermore, such views promote war and see peace as a peripheral and temporary phenomenon. According to the holy Quran, people who receive power from God (whether individuals or society members) and employ this God-given power to please the almighty God will never dominate others in any period or location.

کلیدواژه‌ها [English]

  • the Holy Quran
  • International Relations Theories
  • Power
  • Discourse Theory
  • Ontology

مراجع

  1. قرآن کریم
  2. آذرپور، مینو. (1396). قدرت سیاسی از منظر قرآن کریم. فصلنامه نقد کتاب قرآن و حدیث، 3(11)، 89-110.
  3. افتخاری اصغر. (۱۳۸۹). درک روابط بین‌الملل؛ رویکردی قرآنی. روابط خارجی، 2(4)، ۲۲۸- 193.
  4. بای، اکرم. نادرپور، بابک. (1400). چالش‌های گفتمانی اصلاح‌طلبان با غیر در جمهوری اسلامی ایران 1392 الی 1396. فصلنامه مطالعات سیاسی، 14(53)، 1-21.
  5. بهروزی لک، غلامرضا. احمدی سفیدان، حسین. (1394). مؤلفه‌های قدرت سیاسی در قرآن کریم. علوم سیاسی، 17(66)، 57-86.
  6. دانش نیا، فرهاد. (1394). سازه‌انگاری الکساندر ونت: امتناع از گذار از بن‌بست‌های تئوریک روابط بین‌الملل و دست‌یابی به راهی میانه. جستارهای سیاسی معاصر، 6(16)، 63-84.
  7. دهقانی فیروزآبادی، سیدجلال. (1389). مبانی فرانظری نظریه اسلامی روابط بین‌الملل، روابط خارجی. 2(6)، 96-49.
  8. رحمتی، فرزانه. دهشیری، محمدرضا. سیمبر، رضا و کشیشیان سیرکی، گارینه. (1400). تأثیر هویت بر روابط جمهوری اسلامی ایران و اتحادیه اروپا (2003-2019). فصلنامه مطالعات بین‌المللی، 18(3)، 77-94. doi: 10.22034/isj.2021.269758.1358
  9. سید باقرى، سیدکاظم. (۱۳۹۴). قدرت سیاسى از منظر قرآن کریم. تهران؛ سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامى.
  10. طباطبایی، محمدحسین. (1360). المیزان فی تفسیر القرآن. ویرایش پنجم، قم؛ دفتر انتشارات اسلامی جامعه مدرسین حوزه قم.
  11. علم الهدی، جمیله. (۱۳۸۸). نظریه اسلامی تعلیم و تربیت. تهران؛ دانشگاه امام صادق(ع).
  12. علیخانی، مهدی. (1396). هویت گرایی در سیاست خارجی عربستان سعودی و پیامدهای منطقه‌ای آن. فصلنامه مطالعات بین‌المللی، 14(2)، 210- 181.
  13. قاسمی، فائزه. (1394). روش تحلیل گفتمان و مسأله خود و دیگری. علمی تحقیقات سیاسی و بین‌المللی، 7(24)، 212-185.
  14. کسرایی، محمدسالار و شیرازی، علی. (1388). نظریه گفتمان لاکلا و موفه ابزاری کارآمد در فهم و تبیین پدیده‌های سیاسی. فصلنامه سیاست، 39(3)، 360-329.
  15. لک زایی، نجف و شیخ حسینی، مختار. (1393). قدرت در قرآن از منظر تفسیر فی رحاب القرآن‌ الکریم آیت‌الله آصفی. علوم سیاسی، 17(67)، 27-7.
  16. ماکیاولی، نیکولو. (1394). شهریار. مترجم نسرین مجیدی، تهران؛ نشر روزگار نو.
  17. مرادی، عبداله و خیراتی، عباس. (1400). بررسی تطبیقی تحولات مفهومی قدرت در نظریه روابط بین‌الملل و جنگ در نظریه‌های نظامی. علوم و فنون نظامی، 17(57)، 83 –
  18. مرندی، محمدرضا. عابدینی، زهرا. (1391). تحول مفهوم قدرت از سخت به نرم و کاربرد آن از سوی آمریکا در مورد ایران. فصلنامه علمی رسانه، 23(4)، 68-43.
  19. مطهری، مرتضی. (۱۳۷۰). جامعه و تاریخ. جلد پنجم، چاپ سوم، تهران؛ انتشارات صدرا.
  20. مقدمی، محمدتقی. (1390). نظریه تحلیل گفتمان لاکلا و موفه و نقد آن. معرفت فرهنگی اجتماعی، 2(2)، 91-124.
  21. نهج‌البلاغه (۳۵۹- ۴۰۶ هجرى). سید رضی، ابوالحسن، محمد بن حسین موسوى.
  22. Ardam, M. Aghili, E., Ghanbari, M. Parvaresh, Amir. (2021). Security from The Perspectives of Realism, Copenhagen, Liberalism whit a Little Taste of Technology, Journal of Archaeology of Egypt/Egyptology 18(6), 489-511. ISSN 1567-214x.
  23. Barnett, M. Raymond, D. (2005). Power in International Politics, International Organization, 14(59), 39-75.
  24. Blaikie, N. (1993). Approaches to Social Enquiry. In Bloch, M, Marxism and Anthropology, Oxford University Press.
  25. Chernoff, F. (2007). Theory and Metatheory in International Relations. Concepts and Contending Accounts, First Edition, Library of Congress Cataloging-in-Publication Data, Printed in the United States of America.
  26. Düzgit, S. Rumelili, B. (2019). Discourse Analysis: Strengths and Shortcomings. All Azimuth A Journal of Foreign Policy and Peace, DOI:10.20991/allazimuth.477300
  27. Dougherty, J. Pfaltzgraff, R. (2000). Contending Theories of International Relations: A Comprehensive Survey. 5th Edition, Pearson College Div.
  28. Fairclough, N. (2001). language & power, London: Longman, 2nd ed.
  29. Hay, C. (1997). Divided by a Common Language: Political Theory and The Concept of Power. politics, Vol 17, No. 1, pp.45-52.
  30. Jorgensen, M. Phillips, L. (2002). Discourse Analysis as Theory and Method. SAGE Publications, London Thousand Oaks, New Delhi.
  31. Kant, I. (2022). Kant’s Social and Political Philosophy. Stanford Encyclopedia of Philosophy, First published Tue Jul 24, 2007; substantive revision Mon Apr 11, 2022.
  32. Lapid, Y. (1989). The Third Debate: On the Prospects of International Theory in a Post-Positivist Era. International Studies Quarterly 33, no. 3, 235–54.
  33. S. (2005). POWER A RADICAL VIEW SECOND EDITION. Sinclair, J.M. & Coulthard, R.M. (1975). Towards an analysis of discourse: the English used by teachers and pupils. London: Oxford University Press.
  34. Published in association with the British Sociological Association.
  35. Omeje, K. (1999). What is Power in Politics?. International Journal of Studies in the Humanities, 1&2 (2), 1-12.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار