حق بر سلامت و تحریم‌های آمریکا در دوره ترامپ بر علیه جمهوری اسلامی ایران؛ با تاکید بر تحریم‌های دارویی و تجهیزات پزشکی

نوع مقاله : مقاله علمی- پژوهشی مستقل

نویسندگان

1 دانشیار روابط بین الملل ، دانشگاه علامه طباطبائی

2 دانشجوی دکتری روابط بین‌الملل، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران.

چکیده

پس از پایان جنگ جهانی دوّم، قالب تغییرات، جهان را به سمت گسترش همکاری ها، سوق داد. منشور ملل متحد ضمن تعیین راهکارهای مختلف برای ایجاد صلح، اشاره گسترده ای به واژه حقوق بشر کرد و آن را تبدیل به گفتمانی نمود، که در جامعه جهانی، رعایت آن می‌تواند به عنوان عامل مهّمی در مقبولیت عمومی یک کشور تلقی شده و تا بدان جا اهمیت یافت که تمامی سازوکارهای بین المللی می‌بایست مطابق آن باشد. در این بین چارچوبه تحریم‌ها در قوانین سازمان ملل مشخص شده و منشور ملل متحد به صراحت تحریم‌هایی را که موجب نقض حقوق بشر می‌شود، نقض می‌کند. در حالیکه بر خلاف این موضوع، آمریکا با ایجاد تحریم‌های یک‌جانبه علیه ایران، موجب بسته شدن راه‌های سیاسی و اقتصادی، خرید دارو، مواد اوّلیه دارویی و تجهیزات پزشکی شده است. هدف مقاله آن است که به نقش تحریم‌های آمریکا در نقض سلامتی مردم ایران بپردازد. این پژوهش با رویکردی توصیفی- تحلیلی به دنبال دستیابی به این پرسش است که تحریم‌های آمریکا در حوزه دارویی و تجهیزات پزشکی چه پیامدهایی بر سلامت مردم ایران داشته است؟ یافته‌های پژوهش حاکی از آن است که، هر چند بر روی کاغذ، اقلام دارویی و تجهیزات پزشکی جزو اقلام بشردوستانه بوده و نمی‌بایست در ردیف تحریم‌ها قرار گیرند اما آمریکا با اتخاذ تحریم‌های یک‌جانبه موجبات تحریم دارو و تجهیزات پزشکی را فراهم کرده و از این طریق به نقض حقوق بین الملل و قواعد حقوق بشری مبادرت نموده و بدین شکل موجب تضییع حق بر سلامت مردم ایران شده است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Right to Health and US Sanctions under Trump against Islamic Republic of Iran (Sanctions on Drugs and Medical Equipment)

نویسندگان [English]

  • Majid Abbasi 1
  • Hamed Azimi 2
1 Associate Professor, Department of International Relations, Allameh Tabatabai University, Tehran, Iran.
2 Doctoral student of International Relations, Faculty of Law and Political Sciences, Allameh Tabatabai University, Tehran, Iran.
چکیده [English]

Since the end of World War II, global developments have driven the world to expand collaborations. In addition to providing various solutions to peace, the Charter of the United Nations has made an extensive reference to the “human rights” and transformed this term into a discourse, the global compliance with which can be considered an important factor in the public acceptance of a country. This term has gained so much importance that all international mechanisms should be developed accordingly. In this regard, specific frameworks have been defined for sanctions in the UN laws, and the Charter of the United Nations will explicitly revoke the sanctions that violate the human rights. Conversely, the US has deprived Iran of both political and economic relations and obstructed its right to purchase drugs and medical equipment by imposing unilateral sanctions against this country. This paper aims to analyze the effects of the US sanctions on the violation of Iranian people’s right to health. For this purpose, a descriptive-analytical approach is employed to determine what impacts the US sanctions have had on Iranian people’s health in pharmaceutical and medical areas. Although drugs and medical equipment are officially considered humanitarian items and should not be sanctioned, the research findings indicate that the US has imposed unilateral sanctions on these items. Hence, it has violated the international laws and human rights, thereby adversely affecting Iranian people’s right to health.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Sanctions
  • USA
  • Islamic Republic of Iran
  • Human Rights
  • The Right to Health
  • Medications
  • Medical Equipment

مراجع

  1. ایرنا. (1400). گرانی دارو از مشکلات اساسی بیماران دیالیزی زنجان است. خبرگزاری جمهوری اسلامی ایران، 2آذر، در: irna.ir/news/84550963.
  2. ایلنا. (1399). از کاهش عمر تالاسمی ها به 30 سال تا مهاجرت هموفیلی ها به تهران و هزینه 5 میلیونی ماهیانه یک بیمار ام اسی. خبرگزاری کار ایران، 5بهمن، در: https://adr3.ir/ilna.
  3. باشگاه خبرنگاران جوان. (1391). بیماران دیاالیزی از مشکلات خود می گویند. باشگاه خبرنگاران جوان، 13آذر، در: yjc.news/fa/news/4181326/.
  4. باشگاه خبرنگاران جوان. (1400). آمار بیماران خاص و صعب العلاج کشور؛ بودجه 120میلیارد تومانی در سال 1400. باشگاه خبرنگاران جوان، 18اردیبهشت، در: yjc.news/fa/news/7750665/.
  5. خانه ای بی. (1400). درباره خانه ای بی. موسسه خیریه حمایت از بیماران پوستی خاص، 20فروردین، در: ebhome.ngo/about.
  6. درج، ح. بصیری، محمدعلی. (1398). تجزیه و تحلیل رویکرد دولت ترامپ در قبال پرونده هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران. فصلنامه آفاق امنیت. 12(43)، 113-75.
  7. دهقانی‌فیروزآبادی، ج. (1377). نظریه نهادگرایی نئولیبرال و همکاری‌های بین‌المللی. مجله سیاست خارجی، 12(3)، 588-567.
  8. رادویر. (1400). لیست بیماری‌های نادر. سایت بنیاد بیماری‌های نادر ایران، در: https://radoir.org/fa.
  9. رحمانی، ش. جعفری، ا. (1398). تقابل یکجانبه گرایی و حاکمیت قانون در حقوق بین‌الملل؛ موردی تحریم‌های آمریکا علیه ایران. فصلنامه پژوهش های سیاسی جهان اسلام، 9(4)، 71- 53.
  10. زمانی، ق. مظاهری، ج. (1390). تحریم‌های هوشمند شورای امنیت در پرتو قطعنامه 1929: حفظ یا تهدید صلح، مجله حقوقی بین‌المللی، 28(44)، 161-115.
  11. سجادپور، ک. امینی، ا. (1399). دیدگاه های گزارشگر ویژه شورای حقوق بشر در خصوص تاثیرات اقدامات یکجانبه اجبارآمیز بر بهره‌مند مندی از حقوق بشر. فصلنامه سیاست خارجی، 34(2)، 37-5.
  12. سیدتقی‌زاده ، ح. رئیسی، ل. اسماعیلی، ب. (1398). بررسی مشروعیت تحریم‌های یکجانبه آمریکا پس از خروج از برجام بر اساس منشور ملل متحد. فصلنامه مطالعات روابط بین‌الملل، 12(47)، 70-39.
  13. سیندی فارما. (1400). بررسی مشکلات صنعت دارو با تمرکز بر کمبود مواد اولیه ی مورد نیاز برای تولید دارو. سندیکای صاحبان صنایع داروهای انسانی ایران، 3مرداد، در: org/?p=501692.
  14. عالیشاهی، ع. فروزان، ی. (1398). ماهیت راهبردهای تهاجمی ترامپ در برابر جمهوری اسلامی ایران ریشه ها و پیامدهای امنیتی و نظامی. نشریه علمی سیاست دفاعی، 27(106)، 112-85.
  15. عباسی، م. حمیدفر، ح. (1399). اتحاد عربستان سعودی و اسراییل با آمریکا و پیامدهای آن بر موازنه قدرت و نفوذ جمهوری اسلامی ایران در خاورمیانه. فصلنامه مطالعات بین‌المللی. 17(67)، 25-7.
  16. علیخانی، م. (1399). بررسی راهبرد فشار حداکثری ترامپ بر ایران از منظر قدرت اجبار. فصلنامه مطالعات بین‌المللی، 17(65)، 86-63.
  17. فارس نیوز. (1400). بیماران هموفیلی به جای فاکتور9 پلاسما تزریق می‌کنند! وقتی سازمان ذا و دارو توصیه می‌کند به 50سال قبل برگردیم. خبرگزاری فارس،26آبان، در: farsnews.ir/news/14000825000774.
  18. قانعی، م. (1377). تالاسمی و راه های پیشگیری از آن. نشریه بنیاد بیماری‌های خاص، 1(1)، 31-30.
  19. قنبرلو، ع. (1397). مبنای نظری تحریم‌های مربوط به برنامه هسته‌ای ایران: مقایسه دیپلماسی دولت های ترامپ و اوباما. فصلنامه مطالعات راهبردی، 21(2)، 100-75.
  20. کریمی فرد، ح. (1397). سیاست خارجی ترامپ و واقعیت های نظام بین‌الملل. فصلنامه مطالعات راهبردی و سیاست گذاری عمومی، 8(28)، 302-285.
  21. محمودی، ا. (1399). عدم رعایت بهداشت در برابر بیماری‌های واگیردار(به ویژه کرونا) از نگاه فقه و حقوق. فصلنامه حقوق اسلامی.17(64)، 224-197.
  22. مدپایپ. (1398). روز جهانی بیماری نادر: شایع تر از چیزی که تصور می‌شوند. پل ایده آل پارس، 10اسفند، در: https://adr3.ir/3gJ.
  23. موسوی، ف. جوکار، ف. محمدی،ع. (1393). تحریم‌های یکجانبه آمریکا علیه ایران: تناقض در گفتار و کردار و سیاست زدگی حقوق بشر. فصلنامه پژوهش حقوق عمومی، 16(44)، 173-149.
  24. مهرنیوز. (1397). بیماران کلیوی در چالش تامین داروهای گران قیمت. خبرگزاری مهر، 29مرداد، در: mehrnews.com/news/4378353.
  25. میرطاهر، ر. (1394). درباره برجام برنامه جامع اقدام مشترک. گزارش معاونت سیاسی حقوقی مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی، شماره طرح 14399.
  26. نقشبندی، ع. دهشیری، م. کشیشیان سیرکی، گ. قائدی، م. (1399). پیامدهای سیاسی و اقتصادی خروج آمریکا از برجام برای ایران در دوره ترامپ و آغاز دوره بایدن. فصلنامه مطالعات بین‌المللی، 17(67)، 176-157.
  27. نویدیان، ع. اربابی، ع. کیخایی، ا. (1385). بررسی فراوانی مشکلات روانی بیماران همودیالیزی مراجعه کننده به بخش دیالیز بیمارستان خاتم الانبیاء(ص) زاهدان. مجله دانشگاه علوم پزشکی گیلان، 15(58)، 67-61.
  28. ونگ، د. (1387). درسنامه پرستاری کودکان(ویرایش هشتم). ترجمه مهناز شوقی و مهناز سنجری، تهران: نشر جامعه نگر با همکاری نشر سالمی، چاپ سوم.
  29. Al Jazeera (2010). Iraq prime minister to visit Iran. Al Jazeera, September 09, at: https://www.aljazeera.com/news/2006/9/10/iraq-prime-ministers-iran-visit-delayed.
  30. Ammirati, A. (2020). Chronic Kidney Disease. Revista da Associação Médica Brasileira, 66(1), 3-9, at: http://dx.doi.org/10.1590/1806-9282.66.S1.3.
  31. Barnes, J., Barron, R. (2018). Trump Policy in the Middle East: Iran. Rice University`s Baker Institute for Public Policy, Issue Brief, March 23, at: https://www.bakerinstitute.org/media/files/files/d47f4b2c/bi-brief-032318-cme-iran.pdf.
  32. Bastani, P., Dehghan, Z., Kashfi, SM., Dorosti, H., Mohammadpour, M., Mehralian, GH. (2022). Challenge of Politico-Economic Sanctions on Pharmaceutical Procurement in Iran: A Qualitative Study. Iran J Med Sci, 47(2), 152-161.
  33. Borak, D., Gaouette, N. (2019). US officially reimposes all sanctions lifted under 2015 Iran nuclear deal. CNN, November 05, at: https://edition.cnn.com/2018/11/05/politics/iran-sanctions/index.html. 
  34. Brower, C., Jason, D. (1998). The Iran-United States Claims Tribunal. Online.
  35. Cheng, T., Kim, S., Koh, K. (2020). The Impact of COVID-19 on Subjective Well-Being: Evidence from Singapore. Institute of Labor Economics, ISSN: 2365-9793.
  36. Corr, C. (2007). A New Normal Life on Dialysis, the First 90 Days. New York: National Kidney Foundation.
  37. Erlanger, S. (2020). Biden Wants to Rejoin Iran Nuclear Deal, but It Wont Be Easy. The New York Times, November 17, at: https://www.nytimes.com/2020/11/17/world/middleeast/iran-biden-trump-nuclear-sanctions.html
  38. Evans, T. (2002). A human right to health. Third World Quarterly, 23(2), 197-215. DOI: 10.1080/01436590220126595.
  39. Forrer, J. (2017). Economic Sanctions; Sharpening a Vital Foreign Policy Tool. Atlantic Council, at: https://www.atlanticcouncil.org/wp-content/uploads/2017/06/Economic_Sanctions_web_0614.pdf
  40. France 24 (2020). Sanctions-hit Iran struggles to make cancer drugs. France 24, March 02, at: https://www.france24.com/en/20200302-sanctions-hit-iran-struggles-to-make-cancer-drugs
  41. France 24 (2019). John Bolton’s dangerous 'obsession' with Iran. France 24, May 24, at: https://www.france24.com/en/20190524-john-bolton-nuclear-iran-military-trump-usa-ayatollah-khamenei
  42. Franchini, M., Mannucci, P. (2104). The History of Hemophilia. Semin Thromp Hemost, 40(05), 571- 576.
  43. Fulbright, A. (2018). In recording, Netanyahu boasts Israel convinced Trump to quit Iran nuclear deal. at: https://www.timesofisrael.com/in-recording-netanyahu-boasts-israel-convinced-trump-to-quit-iran-nuclear-deal/
  44. Gorji, A. (2014). Sanctions against Iran: The Impact on Health Services. Iran Journal of Public Health, 43(3).
  45. Haltiwanger, J. (2021). Here's what's in the 2015 nuclear deal with Iran that Trump abandoned and Biden is vying to restore. at: https://www.businessinsider.com/iran-nuclear-deal-explained
  46. Hosseini, E., Mahmoudi, M., Masoudi, I., Karami, B. (2020). A Short Review on the Model of Government Support Programs for Special Patients in Iran, United Kingdom, United States of America, Italy, and Sweden. Galen Medical Journal, 9, e1403, 1-14. DOI:10.31661/gmj.v0i0.1403.
  47. Ilieva, J., Dashtevski, A., Kokotovic, F. (2018). Economic Sanction in International Law. UTMS Journal of Economics, 9(2), 201-211.
  48. Katzman, K. (2020). Iran Sanctions (PDF). Congressional Research Service, 1-91.
  49. Khalaf, A. (2019). American attitude towards Iran and its reflection on Iran policy toward the Arab region. Review of Economics and Political Science, DOI: 10.1108/REPS-09-2019-0119.
  50. Laudati, D., Pesaran, H. (2021). Identifying the Effects of Sanctions on the Iranian Economy Using Newspaper Coverage. CESifo Working Paper, No. 9217, at: http://dx.doi.org/10.2139/ssrn.3898315.
  51. Massoumi, R., Koduri, S. (2015). Adverse effects of political sanctions on the health care system in Iran. J Glob Health, 5(2).
  52. Mearsheimer, J. (2001). The Tragedy of Great Power Politics. New York: W.W.Norton & Company.
  53. Nephew, R. (2018). The Art of Sanctions. New York: Columbia University Press.
  54. Pope, E., Lara, I., Deeb, M. (2004). Epidermolysis Bullosa; A Handbook for EB Patients and Families, Canada: University of Toronto.
  55. Treasury (2020). Executive Order 13382—Blocking Property of Weapons of Mass Destruction Proliferators and Their Supporters (PDF). Treasury, May 18, at: www.treasury.gov
  56. Reuters (2018). U.S. withdraws from international accords, says U.N. world court 'politicized. Reuters, October 04, at: https://www.reuters.com/article/us-usa-diplomacy-treaty-idUSKCN1MD2CP.
  57. Rosenberg, E., Goldman, Z., Drezner, D., Solomon-Strauss, J. (2016). The New Tools of Economic Warfare Effects and Effectiveness of Contemporary U.S. Financial Sanctions. Center for a New American Security. at: https://www.cnas.org/publications/reports/the-new-tools-of-economic-warfare-effects-and-effectiveness-of-contemporary-u-s-financial-sanctions.
  58. Setayesh, S., Mackey, T. (2016). Addressing the impact of economic sanctions on Iranian drug shortages in the joint comprehensive plan of action: promoting access to medicines and health diplomacy. Globalization and Health, 12(31), DOI 10.1186/s12992-016-0168-6.
  59. The Hindu (2013). Tehran is changing, pity about DC. The Hindu, Chennai, India. August 09. at: https://www.thehindu.com/opinion/editorial/tehran-is-changing-pity-about-dc/article5004096.ece.
  60. The Independent (2018). Trump signs order reimposing sanctions on Iran - a move the EU said it deeply regrets. The Independent, August 06, at: https://www.independent.co.uk/news/world/americas/us-politics/iran-sanctions-trump-us-eu-nuclear-deal-trade-executive-order-latest-a8479806.html.
  61. The Scientist (2004). US Reverses Journal Embargo, The Scientist, April 07, at: https://www.the-scientist.com/news-analysis/us-reverses-journal-embargo-50250.
  62. Toebes, B., Ferguson, R., Markovic, M., Nnamuchi, O. (2014). The Right to Health. The Hague: Asser Press.
  63. UNICEF (2021). What you need to know about corona vaccines. Unicef for every child, June 06, at: https://yun.ir/3d1m15.
  64. Who (2021). Coronavirus disease. World Health Organization, May 19, at: https://www.who.int/health-topics/coronavirus#tab=tab_1.
  65. Zengerle, P. (2016). Extension of Iran Sanctions Act passes U.S. Congress. Reuters, at: https://www.reuters.com/article/us-iran-nuclear-usa-sanctions-idUSKBN13Q5JW.
فصلنامه مطالعات بین‌ المللی
دوره 18، شماره 4 - شماره پیاپی 72
فروردین 1401
صفحه 277-308

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار