تامل و نقدی بر مطالعات حقوق بشر

نوع مقاله : مقاله علمی- پژوهشی مستقل

نویسنده

دانشیار عضو هیات علمی گروه روابط بین‌الملل دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، ایران، تهران

چکیده

حقوق بشر زمانی به درستی در عرصه عمل پیاده می‌شود که مطالعات آن دقیق باشد. به عبارتی برای ضمانت و ترویج حقوق بشر نیازمند مطالعات و پژوهش‌های دقیق در این حوزه حقوقی- سیاسی هستیم. نگارنده بر این باور است که اصحاب دانش و یاران خرد می‌توانند در نقد و تصحیح مطالعات حقوق بشر موثر و کارآمد باشند. به همین دلیل در این مقاله با تکیه بر اندیشمندان و نخبه گان ابزاری در تلاش برای نقد مطالعات حقوق بشری هستیم. بدین منظور مطالعات حقوق بشر در جامعه ایرانی و در دانشگاه‌های ما مورد بررسی قرار می‌گیرند. در این زمینه رشته حقوق بشر و سر فصل‌های آن به علاوه انگیزه‌های دست اندرکاران آموزش و پژوهش حقوق بشر در کنار نظام آموزش عالی مورد نقد جدی واقع می‌شوند. فرضیه مورد آزمون در این پژوهش بر پایه ساختار شکنی دیوان سالاری وزارت علوم و دانشگاه قرار دارد. گذار از معیارهای بروکراتیک به معیارهای دانش محوری، تعامل اصحاب اندیشه و یاران خرد، توجه به اثر گذاری هر اثر علمی و ارج نهادن به تفکر حل المسائلی که توان بازگشایی گره‌های بومی و جهانی را داشته باشند، در پی یک هم اندیشی فراگیر امکان پذیر است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Consideration and Criticism on Human Rights` Studies

نویسنده [English]

  • Mehdi Zakeiarn
Associated Prof. International Relations Dep.
چکیده [English]

 
Human Rights can implement properly when its studies to be detailed.  In other words, to guarantee and promote human rights, we need precise studies on legal-political scope. The author believes that the companions of knowledge and wisdom can be effective and efficient in criticism and modification of human rights` studies. Because of this reason, in this article it is tried to criticize the human rights` studies relying on intellectuals and elites. Thus, human rights studies in Iranian society and universities will be discussed. In this context, the human rights field and its topics as well as the motivations of stake holders of human rights research and education besides higher education system would be seriously criticized. The hypothesis of this article is based on deconstruction of the Science Ministry and universities` bureaucracy. The transition from bureaucratic criteria into the knowledge criteria, cooperation of the knowledge and wisdom stake holders, attention to the effectiveness of any scientific trace and honoring the problem solving thinking that is able to open the local and international nodes are possible by a persuasive dialogue.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Human Rights
  • Teaching Methods
  • Iran
  • Criticism
  • International Relations
  • International Law
[1]. بیشتر مطالعات نگارنده درباره حقوق بشر در کتاب زیر خلاصه و گردآوری شده‌اند، مهدی ذاکریان، همه حقوق بشر برای همه، تهران: نشر میزان، 1392.
[1]. Impact Factor
[1]. در این باره بنگرید به
Robert W. Cox, “The Point Is not Just to Explain the World but to Change It,” in Chritian Reus-Smit, Ducan Sindal,(eds.), The Oxford Handbook of International Relations, New York: Oxford University Press, 2008, pp. 84-93.
[1] نویسنده بر این باور است که سه دسته در حوزه علوم انسانی در ایران اثر گذارند: نخست، اصحاب اندیشه به مثابه خالقان فکر، دوم، یاران خرد که شمار محدودی از شایستگان دانشگاهی‌اند که گاه بر مسند قدرت قرار دارند و گاه بدان نزدیکند و همواره از اندیشه پاسداری می‌کنند و دسته سوم مقامات سیاسی‌اند که بر پایه تصادف و علل و عوامل سیاسی به قدرت رسیده‌اند.
[1]. ISI or Institute for Scientific Information and so Thompson Indexing and abstracting.
بسیاری از آنهایی که دم از آی اس آی می‌زنند حتی نمی‌دانند که چیست و چگونه عمل می‌کند. ضمن اینکه مایه تاسف است که یک موسسه در آمریکا باید معیار محک‌گذاری مقالات علمی ما در ایران باشد. حال آنکه می‌شد با راهکارهای دیگری میزان اثرگذاری یک مقاله در کشور را یافت
[1] . در باره این موضوع نوشتار زیر ارزشمند است:
Michael Byers, “ International Law,” in Christian Reus-Smit et al., Ibid, pp. 612-632.
[1]. مهدی ذاکریان، آموزش های نو حقوق و روابط بین الملل، تهران: انتشارات تیسا، 1391، ص ص 22-33.
[1]. بنگرید به بحث ارزنده همکار و دوست ارجمندم که بسیار آموزنده است:
سید حسین سیف زاده، " روابط بین الملل میان رشته ای، نظریه بن فکنی رندانه و استراتژی جهان وطن گرایی میهنی،" در: مهدی ذاکریان، تعاملات میان رشته ای روابط بین الملل، تهران: پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی، 1394، ص ص 147-198.
[1]. در این قسمت بحث استراتژی و آینده از اثر زیر نفوذ فراوانی بر دیدگاه نگارنده داشت:
Colin S. Gray, The Future of Strategy, Malden: Polity Press, 2015. Pp 98-106.