بررسی علل حضور مستشاری جمهوری اسلامی ایران در سوریه

نوع مقاله : مقاله علمی- پژوهشی مستقل

نویسنده

عضو هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی، واحد ایلام، گروه علوم سیاسی، ایلام، ایران

چکیده

جمهوری اسلامی ایران، یک قدرت منطقه‌ای مهم در خاورمیانه است که نفوذ آن در میان شیعیان منطقه و دیگر گروه‌ها، این وضعیت را بسیار تقویت کرده است. در این میان، روابطی که ایران با سوریه دارد، روابط راهبردی است که از جمله دلایل آن، وجود حکومت علوی در سوریه، یاری به ایران در جنگ تحمیلی، قرار داشتن سوریه در صف اول مقاومت علیه رژیم اسرائیل و وجود خط پشتیبانی ایران از حزب‌الله لبنان در سوریه است که موجب شده ایران به هر نوع بحرانی در این کشور واکنش نشان دهد. بحران اخیر در سوریه در سال 2011 آغاز شد که طی آن اعتراضات مردم شهروندان حمص، با وارد کردن تروریست‌های تکفیری توسط کشورهای خارجی به این کشور، به جنگ داخلی بدل شد و به این ترتیب، جمهوری اسلامی ایران برای حمایت از دولت سوریه، وارد این بحران گردید که حمایتی همه‌جانبه و به ویژه مستشاری بود. بر این اساس، سؤال این مقاله آن است که حضور مستشاران نظامی ایران در سوریه، دارای چه کمیت و کیفتی بوده و چه هدفی را دنبال می‌کرده است؟ برای پاسخ به این پرسش، از روش تحقیق علّی و معلولی و نیز توصیفی استفاده شده است و هدف آن است که به بررسی ابعاد مختلف این حضور و دلایل آن پرداخته شود. نتیجه کلی مقاله نیز نشان می‌دهد که ایران با هدف حفظ بقای دولت سوریه، وارد بحران داخلی این کشور شده و در راستای حمایت همه‌جانبه، مستشاران نظامی خود را به صورت وسیعی به آن گسیل داشته که هدف از آن، افزایش امنیت ملی ایران بوده است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

The Study of the Causes of Advisory Presence of the Islamic Republic of Iran in Syria

نویسنده [English]

  • Jahanbakhsh Moradi
Faculty Member of the Department of Political Science, Ilam Branch, Islamic Azad University, Ilam, Iran
چکیده [English]

The Islamic Republic of Iran is an important regional power in the Middle East, which has greatly strengthened its influence among the Shiites and other groups in the region. In the meantime, Iran's relationship with Syria is regarded as strategic ties, among which the reasons are: The existence of the Alawite government in Syria, helping Iran in Iraqi imposed war, the presence of Syria in the first line of resistance against the Israeli regime and the existence of a line of Iranian support for the Lebanese Hezbollah in Syria that have caused Iran to respond to any kind of crisis in that country. The recent crisis in Syria began in 2011, during which protests by Homs citizens turned into civil war by bringing in Takfiri terrorist groups from foreign countries. Therefore in support of the Syrian government, Iran entered into this crisis which was both a comprehensive support and an advisory one. According to this argument, the question of this article is that what is the quantity and quality of the presence of Iranian military advisers in Syria and what kind of purpose is being pursued? To answer this question, the causative and non-descriptive research method has been used and its purpose is to examine various dimensions of this presence and its causes. The overall result of the article is that Iran has entered the country's crisis with the aim of preserving the survival of the Syrian government and in the context of its comprehensive support, has expanded its military advisers to a large extent, which aims to increase its national security.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Iran
  • Syria
  • Advisory Presence
  • Crisis
  • Terrorism
  • Security
- قرآن مجید
- الزویری، محجوب (2017)، «ناگفته‌های روابط ایران و سوریه»، مرکز مطالعات ایرانی آنکارا، 8 آگوست، در: https://iramcenter.org/fa/iran-ve-suriye-arasinda-anlatilmamis-iliskiler/
- امیری‌اختیاری، رضا و حسین دوست‌محمدی (1396)، «نقش قدرت‌های تأثیرگذار در بحران سوریه و تحلیل ژانوسی از منافع ملی جمهوری اسلامی ایران»، فصلنامه پژوهش‌های انقلاب اسلامی، شماره21، تابستان، صص69-41.
- تابناک (1396)، «چرا اسرائیل اقدام به افشای آمار «نیروهای ایران» در سوریه کرد؟/ سابقه افشای اطلاعات در خصوص حضور نظامی ایران در سوریه»، تارنمای تحلیلی-خبری تابناک، 7 بهمن، در: https://www.tabnak.ir/fa/news/768401/
- حبیبیان، محمدحسن (1395)، «مدیریت بحران جمهوری اسلامی ایران در بحران سوریه»، فصلنامه پژوهش‌های انقلاب اسلامی، دوره5، شماره18، صص26-7.
- درج، حمید و رضا التیامی‌نیا (1398)، «تبیین جایگاه راهبردی اسرائیل در سیاست تسلیحاتی آمریکا در خاورمیانه»، فصلنامه مطالعات بین‌المللی، دوره 16، شماره 1، شماره پیاپی 61 ، تابستان، صص 125-103.
- ره‌پیک، محسن و نجف لک‌زائی (1386)، «اصول و مبانی تحلیل امنیت»، دوفصلنامه نگرش راهبردی، شماره‌های 80و79، صص 184-165.
- سهیلی‌نجف‌آبادی، سهیل و گارینه کشیشیان‌سیرکی (1397)، «سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در قبال تحولات خاورمیانه (بیداری اسلامی) با تأکید بر بحران سوریه»، فصلنامه تحقیقات سیاسی و بین‌المللی، دوره10، شماره37، زمستان، صص50-26.
- عبدالله‌خانی، علی (1383)،  نظریه‌های امنیت، جلد اول، تهران، انتشارات موسسه فرهنگی مطالعات تحقیقات بین‌المللی ابرار معاصر تهران.
- علی‌محمد، شیوا (1396)، «بررسی مشروعیت حضور نظامی ایران در مخاصمه مسلحانه سوریه در پرتو اصول حقوق بین‌الملل»، فصلنامه مطالعات راهبردی جهان اسلام، دوره18، شماره70، تابستان، صص190-161.
- غفوری، سلیم (1394)، «اهمیت کار مدافعان حرم بسیار بالاست»، تارنمای خبری انصار حزب ‌الله، در: http://www.yalasarat.com
- قزوینی نظم‌آبادی، محمد (1397)، «واکاوی علل حضور مستشاری ایران در سوریه و عراق»، ماهنامه آفاق علوم انسانی، شماره17، شهریور، صص42-33.
- کاظمی، علی‌اصغر (1370)، زنجیره تنازعی در سیاست و روابط بین‌الملل، تهران، نشر قومس.
- کامروا، مهران (1397)، «سلسله مراتب و بی‌ثباتی در نظم منطقه‌ای خاورمیانه»، فصلنامه مطالعات‌ بین‌المللی، دوره14، شماره 4، شماره پیاپی 56، بهار، صص 40-1.
- لینکلیتر، اندرو (1385)، جامعه و همکاری در روابط بین‌الملل، ترجمه بهرام مستقیمی، تهران، دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی.
- محمدی، مهدیه (1396)، «2100 شهید مدافع حرم داریم/ تعداد کل شهدا به 230 هزار نفر رسیده است»، خبرگزاری مهر، در: https://www.mehrnews.com/news/3925163
- مسعودنیا، حسین، شهروز ابراهیمی و حمید درج (1397)، «واکاوی سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در قبال بحران سوریه: چالش‌ها و پیامدها»، فصلنامه مطالعات راهبردی سیاست‌گذاری عمومی، دوره 8، شماره 28، پاییز، صص146-125.
- مشیرزاده، حمیرا (1384)، تحول در نظریه‌های روابط بین‌الملل، تهران، انتشارات سمت.
- منصور، جهانگیر (1398)، قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، تهران، نشر دوران، چاپ 128.
- موسوی، سیدمحمد؛ مجتبی غفوری و مصطفی ملکوتیان (1395)، «تبیین سیاست راهبردی جمهوری اسلامی ایران در قبال سوریه»، فصلنامه مطالعات انقلاب اسلامی، دوره13، شماره47، زمستان، صص68-49.
- نظامی‌پور، قدیر، مهدیه شادمانی و منیژه اخوان (1395)، «ارزیابی چگونگی راهبرد نوین مستشاری ایران در مقابله با گروه‌های تکفیری در سوریه»، فصلنامه پژوهش‌های حفاظتی- امنیتی، سال5، شماره18، تابستان، صص22-1.
- نوروزی‌امیری، حسین (1394)، «بررسی تطبیقی سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی در قبال تحولات بیداری اسلامی»، پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد مطالعات منطقه‌ای، تهران، دانشگاه علاومه طباطبایی.
- نیاکویی، امیر (1392)، «بررسی بحران‌های عراق و سوریه در پرتو نظریه‌های امنیتی»، فصلنامه سیاست جهانی، دوره2، شماره1، بهار، صص115-95.
- هشترودی، یاشار (1389)، «امنیت»، روزنامه رسالت، شماره 7197، 18 بهمن، ص18.
- Baldwin, David A. (1993), “Neorealism and Neoliberalism: The Contemporary Debate”, in: David A. Baldwin, Neoliberalism, Neorealism, and World Politics, New York: Columbia University Press.
- Kozhanov, Nikolay (2017), “Main Drivers of Russian Military deployment in Syria”, International Studies Journal (ISJ), Vol. 13, No. 52, 21-38.
- Levinson, Charles (2010), “Iran Arms Syria with Radar”, Wall Street Journal, June 30, at: https://www.wsj.com/articles/SB10001424052748703426004575338923106485984
- Mearsheimer, John J. (1995), “A Realist Reply”, International Security, Vol. 20, No. 1, Summer, pp. 82-93.
- Sedivy, Jivi (2004), “Book Review of Region and Powers: The Structure of International Security by Barry Buzan and Ole Weaver”, Journal of International Relation and Development, Vol.7, No.2, pp. 459-467.
- Waltz, Kenneth N. (1979), Theory of International Politics, New York: Random House.
- Wendt, Alexander (1995), “Constructing International Politics”, International Security, Vol. 20, No.1, 71-84.
- Wendt, Alexander (1999), Social Theory of International Politics, Cambridge: Cambridge University Press.