2024-03-28T16:06:27Z
http://www.isjq.ir/?_action=export&rf=summon&issue=12035
فصلنامه مطالعات بین المللی
ISJ
1735-2045
1735-2045
1395
13
1
حمایت حقوقی از پناهجویان تغییرات اقلیمی
نسرین
مصفا
حورا
حسین زادههاشمی
با افزایش فعالیتهای صنعتی بشر در چند دهه گذشته، الگوهای آب و هوایی کره زمین بیشازپیش دچار تغییر شده است. این تغییرات اقلیمی در نقاط آسیبپذیر منجر به فجایعی چون بالا آمدن سطح آب دریاها، جریانهای آب و هوایی شدید و نیز خشکسالی و کمبود آب میشود. یکی از مهمترین آثار این وقایع بر زندگی انسانها، ایجاد جریانهای جدید مهاجرت اجباری است. پیشبینی میشود که تا پایان قرن جاری بیش از دویست میلیون نفر در سراسر دنیا در اثر نتایج مستقیم تغییرات اقلیمی ناچار به پناهجویی میشوند. حمایت از پناهجویانی تقریباً بیست برابر بزرگتر از پناهندگان فعلی تحت حمایت نهادهای حقوقی، دغدغهای نوین در عرصه حقوق بینالملل است. مقاله حاضر تلاش نموده است تا با بررسی مهمترین اسناد بینالمللی و منطقهای مرتبط به حقوق پناهندگان، به این نکته توجه کند که با توجه به خصوصیات خاص این گروه نوظهور، به نظر میرسد که نظام حقوقی حاضر قابلیت حمایت از پناهجویان ناشی از تغییرات اقلیمی را ندارد. اگرچه عمدتاً در سطح منطقهای تلاشهای قابلتوجهی در ارتباط با این گروه از آوارگان شکلگرفته است، به نظر میرسد سازوکارهای نوینی در هر دو سطح منطقهای و جهانی برای شناخت حقوق و نیز رسیدگی به امور پناهجویان تغییرات اقلیمی موردنیاز باشد.
پناهندگی
تغییرات اقلیمی
آوارگی
حقوق پناهندگان
کنوانسیون پناهندگان 1951
2016
07
22
1
40
http://www.isjq.ir/article_91282_d1de8907f489123842dbd89cf647f58e.pdf
فصلنامه مطالعات بین المللی
ISJ
1735-2045
1735-2045
1395
13
1
بازیابی جایگاه تاریخی ایران در خلیج فارس در تعامل با قدرتهای منطقهای و جهانی
محسن
مدیر شانهچی
در این مقاله، پس از طرح مسئله و توضیح جایگاه محوری خلیج فارس در میانههارتلند جهان، از حضور تاریخی تمدنها و دولتهای ساحلی و خارجی در این منطقه سخن خواهیم گفت. حضور و نفوذ بیگانگان در خلیج فارس طیف گستردهای از دول استعماری برّی و بحری اروپایی شامل پرتغال، هلند، انگلستان، روسیه تزاری، آلمان و عثمانی و سرانجام ایالات متحده را شامل میشود که سیر تاریخی حضور این قدرتها در منطقه اجمالاً بیان خواهد شد. در ادامه به اختلافات و تنشهای مرزی و زمینهها و پیامدهای آنها از جمله جنگها و منازعات گسترده در منطقه خواهیم پرداخت و به مواردی از هر یک اشاره خواهیم کرد. شکلگیری انواع اتحادیهها و شکل بندیهای منطقهای در خلیج فارس و جایگاه کانونی این منطقه در برخی اتحادیهها و فورماسیونهای بینالمللی موضوع مبحث بعدی خواهد بود. ویژگیهای خاص منطقه خلیج فارس در ابعاد و وجوه گوناگون موضوع دیگری است که به آن خواهیم پرداخت. این پژوهش در پی پاسخ به این پرسش است که راهبرد مقتضی و تامینکننده منافع ملی ایران در خلیج فارس در مواجهه با قدرتها و بازیگران منطقهای و فرا منطقهای در این گستره چه میتواند باشد. بر این اساس در این مطالعه به طرح و تبیین این فرضیه خواهیم پرداخت که بهرهگیری از مزایای نسبی و توانمندیهای بالقوه ایران در چارچوب رویکردی مسالمتآمیز و صلح جویانه در تعاملات منطقهای، به بازیابی جایگاه محوری و نقش هژمونیک تاریخی ایران در خلیج فارس میانجامد. روش تحقیق در پژوهش حاضر، توصیفی – تحلیلی و روش گردآوری دادهها، کتابخانهای است.
خلیج فارس
ایران
همگرایی
اتحادیههای منطقهای
مطالعات منطقهای
2016
07
22
41
57
فصلنامه مطالعات بین المللی
ISJ
1735-2045
1735-2045
1395
13
1
بررسی دستور موقت و ضمانت اجرای آن در دیوان بینالمللی دادگستری
احمدرضا
سلیمان زاده
هستی
کوشا
مقوله دستور موقت وآثار آن در نظام حقوق بینالملل یکی از موضوعات پر اهمیت در رویه دیوان بینالمللی دادگستری است، صدور دستور موقت در راستای تثبیت، و صدور آرای ترافعی دیوان بوده ونه تنها باعث تدوین وتوسعهی حقوق بینالملل میشود، بلکه موجب قوام واجرای آن نیزهست.طبق ماده 41 اساس نامه دیوان،دیوان با استناد به اوضاع و احوال وشرایط خاص ناظر بر اختلاف میتواند به تشخیص وتعیین اقداماتی بپردازد که برای حفظ حقوق یکی از طرفین اختلاف باید موقتا به اجرا درآید، لذا جستار حاضردر پی آن است که به شیوه توصیفی-تحلیلی ماهیت الزام آور بودن دستور موقت و ضمانت اجرای آن را با استناد به بندهایی از قضیه لاگراند بیان نموده و در ادامه ضمانت اجرای دستور موقت را از طریق شورای امنیت و دیوان بینالملل دادگستری بیان نماید. تقسیر دیوان از ماده 41 اساس نامه خود مبین این نکته هست که در پی صدور دستور موقت، تعهدی دال بر اتخاذ اقدامات مقتضی به منظور مقابله با تشدید اختلافات ونیز جلوگیری از بروز خسارات بیشتر بر عهده یکی از طرفین اختلاف و در نتیجه عدم ایفای آن موجب مسئولیت دولت متخلف میشود.
دستور موقت
دیوان بینالمللی دادگستری
حکم ترافعی
ضمانت اجرا
شورای امنیت
2016
07
22
59
92
http://www.isjq.ir/article_91284_9e5547c85ff736c3f02bb6efc3c8212e.pdf
فصلنامه مطالعات بین المللی
ISJ
1735-2045
1735-2045
1395
13
1
توسعه تدریجی حقوق بینالملل فضا فرصتها و چالشهای پیش روی بیمه فعالیتهای فضایی
علی
پورقصاب امیری
زهرا
کاکاوند
فعالیتهای فضایی یکی از مهمترین و پرریسکترین فعالیتهای بشر در عصر حاضر به شمار میآید. فضا وبیمه دو عنصر به هم پیوسته هستند که میتوانند افقهای جدیدی فراروی تجاری سازی فعالیتهای فضایی و سرمایه گذاری بخش خصوصی قرار دهند. مقاله حاضر به بررسی این مهم پرداخته که به رغم رشد روز افزون فناوری فضایی، ابعاد حقوقی مسائلی چون گردشگری فضایی، لزوم پوششهای بیمهای مناسب و زبالههای فضایی در معاهدات فضایی مسکوت مانده است.آیا این معاهدات میتوانند پاسخگوی نیاز بازیگران فعال در این عرصه باشند؟ نویسندگان در بررسی توسعه تدریجی حقوق بینالملل فضا به این نتیجه رسیدهاند که کمیته استفاده صلحآمیز از فضای ماورای جو میتواند با ایجاد یک رژیم حقوقی جدید به تبیین ابعاد حقوقی این مفاهیم پرداخته و با هدف یک بیمه بینالمللی در کاهش هزینههای این بخش و مسئولیت ناشی از این فعالیتها، نقش مهمی در توسعه حقوق بینالملل فضا ایفا نماید.
: توسعه حقوق بینالملل فضا
بیمه فضایی
گردشگری فضایی
مسئولیت
زباله فضایی
2016
07
22
93
118
http://www.isjq.ir/article_91285_cf7d0398b7eb9ee49917376e8e84d564.pdf
فصلنامه مطالعات بین المللی
ISJ
1735-2045
1735-2045
1395
13
1
تأثیر حقوق و محاکم کیفری بینالمللی بر حقوق بشر و حقوق بشردوستانه
شهیندخت
مولاوردی
یکی از شیوههای تحلیل ماهیت تعهدات دولتها، نگریستن به تعهدات دولتهاست. براین پایه، تمامی حقهای بشری، به شرح زیر موجد سه شکل از تعهد؛ یعنی تعهد به احترام، تعهد به حمایت و تعهد به اجرا برای دولتها هستند. از سوی دیگر جهت حصول اطمینان از اینکه حقوق بشر در همه موقعیتها اعمال میشود، حقوق بینالملل بشردوستانه به مسئولیت و حقوق طرفین درگیر مخاصمه مسلحانه و کشورهای بیطرف؛ بهویژه در ارتباط با افراد غیرنظامی میپردازد که بخش اعظم آن را زنان و کودکان تشکیل میدهند و یکی از مؤثرترین ابزارهای جامعه جهانی برای تضمین ایمنی و کرامت انسانها در زمان مخاصمات مسلحانه است. از منظری دیگر، همانطور که حقوق کیفری در غنابخشی و تحقق حقوق بشر و آزادیهای اساسی نقش تعیینکننده دارد، در عین حال، این حقوق خصوصاً در بعد جرمانگاری، میتواند راه را برای حمایت از حقوق بشر و شاخصهای دادرسی عادلانه و یا رعایت امنیت فردی و اجتماعی، باز نماید. این نوشتار به بررسی توصیفی تأثیر حقوق و محاکم کیفری بینالمللی بر حقوق بشر و حقوق بشردوستانه بینالمللی میپردازد.
تعهدات دولتها
مسئولیت
حقوق بشر
حقوق بشردوستانه
محاکم کیفری بینالمللی
تعهد به حمایت
2016
07
22
119
126
http://www.isjq.ir/article_91294_bcc590022368b42ea3ab87a64269e071.pdf
فصلنامه مطالعات بین المللی
ISJ
1735-2045
1735-2045
1395
13
1
نقش قطعنامه 2216 شورای امنیت در اجرای حقوق بشردوستانه بحران یمن
حسین
اسماعیل نسب
بحرانهای داخلی، امروزه متاثر از توجهات بینالمللی و مطالبات گروههای مخالف، با واکنشهای متفاوتی از سوی شورای امنیت به عنوان مسئول اولیه حفظ صلح و امنیت بینالمللی روبهرو هستند، که ممکن است در برخی بحرانها، شورای امنیت تحرکات و درگیریهای داخلی را حق بر تعیین سرنوشت برشمارد و مطابق اصل عدم مداخله در امور داخلی کشورها، وقعی بدان ننهد. اما بحران یمن به دلیل مسلحانه بودن نوع اعتراضات و دخالت سازمانهای منطقهای همچون شورای همکاری خلیج فارس و موقعیت ژئوپلتیک و ژئواستراتژیک این کشور بر خلیج عدن، موجب شد تا شورای امنیت در قطعنامه 2216 اصداری خود، صلح و امنیت جهانی را به دلیل تحولات آن کشور در معرض خطر اعلام و صریحاً خواستار رعایت حقوق در جنگ و انجام عدالت انتقالی شود. لذا در این پژوهش به شیوه تحلیلی – توصیفی، به نقد نقش قطعنامه 2216 در اجرایی شدن حقوق بشردوستانه با رویکردهای مورد نظر آن قطعنامه از جمله ایجاد شرایط عدالت انتقالی، تحریم اشخاص، منع به کارگیری کودکان در جنگ و تضمین رعایت حقوق بشردوستانه در طی جنگ پرداختهایم و این نتیجه حاصل شده است که، قطعنامه علیرغم توجه به مقوله حقوق بشردوستانه، فاقد اهرم فشار و نظارتی کافی جهت اعمال نمودن حقوق بشردوستانه توسط تمام طرفین درگیر در جنگ و ایجاد شرایطگذار عدالت انتقالی است.
حقوق بشردوستانه
شورای امنیت
بحران یمن
عدالت انتقالی
قطعنامه 2216.
2016
07
22
127
157
http://www.isjq.ir/article_91343_26c84368a33eff4f242aebe1454bb5ee.pdf
فصلنامه مطالعات بین المللی
ISJ
1735-2045
1735-2045
1395
13
1
جنبش ضد اسلامی پگیدا و چالشهای فراروی آلمان
سیدمهدی
میرمحمدصادقی
پگیدا (PEGIDA)[1] یکی از جنبشهای اصیل آلمانی است که از سال گذشته تا کنون با برگزاری تظاهرات ضد اسلامی در بسیاری از شهرهای آلمان توانسته دولت این کشور را به چالش بکشد. وقوع تحولات متعدد در سراسر جهان بخصوص تصاویر منتشر شده از اقدامات ضدبشری گروههای تروریستی همچون داعش که با نام اسلام صورت میگیرد علیه مسلمانان و غیرمسلمانان (بخصوص مسیحیان) و از همه مهمتر واقعه شارلی ابدو و جمعه سیاه (13 نوامبر) در فرانسه و انفجارات بلژیک باعث شد که این جنبش طرفداران بیشتری بیابد و خواستههای ضد اسلامی و خارجی خود را با صدای بلندتری فریاد بزند. با توجه به وجود ریشههای نژادپرستی و ناسیونالیستی در آلمان و حساسیتهایی که دولت آلمان به این مسائل دارد، آنها تلاش داشتهاند این مسئله را کم اهمیت جلوه دهند اما واقعیت چیز دیگری است و اقدامات دولت غربگرای آلمان و تبلیغات مسموم رسانههای غربی و آلمانی طی سالهای گذشته باعث تحریکاتی جهت بهوجود آمدن چنین جنبشهایی علیه اسلام و مهاجرین شده است. ضمن اینکه این جنبش به تدریج در حال گسترش به سایر کشورهای اروپایی نیز میباشد. ماهیت این تحقیق تحلیلی - توصیفی است و در نظر دارد به ریشهیابی این جنبش در آلمان و اروپا بپردازد [1]. Patriotische Europäer gegen die Islamisierung des Abendlandes (اروپاییهای وطنپرست علیه اسلامی شدن مغرب زمین)
پگیدا
راست افراطی
تروریست
آلمان
اروپا
اسلام
نژاد پرستی
2016
07
22
159
184
http://www.isjq.ir/article_91344_428b7a7957a3e01e402824abb471ca7c.pdf